2 marca 1980 roku to jeden ze szczególnych momentów w historii Ruchu Światło-Życie. Tego dnia 480 przedstawicieli Ruchu Światło-Życie podpisało w Częstochowie Deklarację V Krajowej Kongregacji Odpowiedzialnych w sprawie zaangażowania członków Ruchu w aktualne problemy narodu. Jej treść, po uwzględnieniu kontekstu historycznego (kilka miesięcy przed strajkami sierpniowymi i powstaniem „Solidarności”) w zasadzie nie wymaga komentarza. Poniżej kilka cytatów:

Wszyscy zdajemy sobie sprawę z niezwykłej powagi sytuacji, w jakiej znajduje się obecnie nasz naród. Dotyczy to sytuacji politycznej, gospodarczej, społecznej, kulturalnej, moralnej i religijnej. Na każdej z tych płaszczyzn trwa i pogłębia się ostry kryzys. Na tle zaś tych wszystkich kryzysów przede wszystkim ostro rysuje się problem człowieka uwikłanego w wielorakie systemy uzależnień, pozbawianego wolności, poniżanego w swojej godności osoby. (…)

W obliczu tej rzeczywistości grozić może wspólnotom Ruchu Światło-Życie pokusa prostej ucieczki od niej przez tworzenie na jej marginesie środowisk życia opartych na Słowie Bożym i ewangelicznej miłości agape, które stają się przez swoją atmosferę kontrastowymi miejscami „oazowymi”, gdzie ludzie czują się dobrze ze sobą i zapominają o problemach i cierpieniach swoich braci. (…)

Nie negując prawa i potrzeby tworzenia w życiu takich duchowych „oaz” dla regeneracji sił przez odnalezienie prawdziwych źródeł i wymiarów istnienia – trzeba jednak postulować pod adresem ludzi, którzy znaleźli tego rodzaju „oazę”, tym pełniejsze zaangażowanie się i tym większą odpowiedzialność wobec wszystkich problemów i cierpień braci, wśród których żyją. Jest to bowiem prosta konsekwencja zjednoczenia z Chrystusem w Kościele – Jego Mistycznym Ciele. (…)

Należy przemyśleć fakt przynależenia do partii komunistycznej oraz do innych stowarzyszeń – bazujących na tych samych założeniach światopoglądowych i realizujących te same cele – przez ludzi uważających się równocześnie za wierzących w Chrystusa. (…)

Sytuacja, w jakiej w tej chwili w Polsce znajdują się katolicy i inni ludzie wierzący w Chrystusa, jest sytuacją wyjątkowo korzystną ze względu na wielką ilość okazji do dawania świadectwa Chrystusowi i Jego prawdzie. Tego rodzaju świadectwo było zawsze źródłem mocy i rozwoju Kościoła. (…)

Jako ruch odnowy, którego charyzmat i powołanie streszcza się w znaku Fos-Zoe, Światło-Życie czujemy się szczególnie wezwani do tego, aby światło prawdy – uchwycone przez wiarę – odbijało się w naszych czynach i w naszym życiu oraz aby usunąć z naszego życia wszelkie zawstydzające niekonsekwencje w relacjach pomiędzy wiarą deklarowaną ustami a naszą postawą w życiu. (…)

Tekst deklaracji zachęcał także do bojkotu ówczesnych wyborów parlamentarnych ze względu na ich propagandowy charakter. Wspierał ruchy i ugrupowania walczące bez przemocy o sprawiedliwość, wolność i godność osoby ludzkiej. Dziś ten dokument jest świadectwem aktywnego rozeznawania rzeczywistości społeczno-politycznej przez odpowiedzialnych Ruchu Światło-Życie.

Na postawie tekstu zawartego w pozycji: „O chrześcijaństwie konsekwentnym i o polskiej teologii wyzwolenia”, Krościenko 2001